Çocuk eğitiminde “okul öncesi dö­nem” olarak adlandıracağımız 0-6 yaş dönemi yaşam boyu elde edilen bilgi­lerin, becerilerin, iyi ya da kötü alışkan­lıkların, psikolojik özelliklerin kazanıl­dığı, yani kişiliğin temellerinin atıldığı bir dönemdir.

Hatta uzmanlara göre kişilik özelliklerinin yüzde 70'e yakını bu dönemde şekilleniyor. Çocuk her şey olmaya mü­sait bir varlık olarak aile içinde dünyaya gözlerini açıyor ve büyük oranda aile kurumu onu şekillendiriyor.

Daha sonra okul ve çevre çocuğun kişiliğini etkiliyor. Aslında kişiliğin şekillenmesi, bu dönemdeki kazanımların yaşam boyunca silinmemesi, alıcıların en açık olduğu dönem olması bu dönemi insan hayatının "Altın Çağı" haline getiriyor!

Ancak ne yazık ki bu dönemde geleneksel yaklaşımlardan ötürü her şey olmaya müsait olan bu varlığa "hiçbir şeyden an­lamayan çocuk" nazarıyla bakıldığından çoğu kez üstün­körü bir şekilde geçiştirilmektedir. Daha sonra okul çağı­na geldiğinde ise büyüyüp okula giden çocuktan olgun ve güzel davranışlar beklenmekte ancak zamanında eğitim verilmediğinden geç kalınmaktadır. Çocuğu yeni doğan bir anne ünlü bir profesöre gelerek "Çocuğumu eğitmeye ne zaman başlamalıyım?” diye sorunca profesör "Geç kal­mışsınız!" diyor. Dolayısıyla erken yaşlardan itibaren çocu­ğun eğitimi ile meşgul olunmalı, onda var olan kapasite değerlendirilmeli, yetenekleri açığa çıkarılmalıdır.

 Çocuğa kim bakacak?

Hayatın, özellikle 0-3 yaş dönemi dünyaya ve çevre­ye ait izlenimlerin oluştuğu, güvenin temellerinin atıldığı önemli bir dönemdir. Çocuğun güven, sevgi, kabullenilme isteği en üst düzeydedir. Bu dönemde tavsiye edilen, an­nenin çocuğun eğitimiyle meşgul olmasıdır.

Ancak hayat şartları, kadının çalışmasını mecburi hale getirdiğinden, çocuğun bakımı ve eğitimi konusunda farklı kurum ve kişilerden yardım almak zorunlu hale gelmiştir. 0-3 yaş arası çocukların bakımını üstlenen kurumlar kreşlerdir. Bu kurumlarda çocuğun yeme içme, uyku ve temizlik ih­tiyaçları giderilmekte, bakım amaçlı hizmet verilmektedir.

Çocukların bu ihtiyaçlarının sevgi ve şefkatle zamanında giderilmesi, temel güven duygusunun oluşumu açısından çok önemlidir. Çocuğun bakımı için yararlanılan kreşe bı­rakma veya eve bakıcı tutma gibi seçeneklerde ebeveynin seçici ve titiz davranması gerekmektedir.

Küçük çocuklar o dönemde kendileriyle birlikte olan kişileri model aldı­ğından, çocuğa bakan kişilerin davranışları, psikolojik du­rumları, eğitim seviyesi; çocukla iletişimi titiz bir şekilde incelenmelidir.

Çocuğun anneden ayrı kaldığı zamanlarda kreşte veya bakıcıda neler yaptığı takip edilmeli, bakıcı­ya karşı gösterdiği olumlu veya olumsuz tepkiler dikkate alınmalıdır. 0-3 yaş arasındaki çocuğun bakımı ile ilgilen­me adına başka bir alternatif, anneanne veya babaanne yanında bakımdır.

Pek çok avantajı yanında, bu konuda da, çocuğun eğitiminin iki farklı elde oluşu, aşırı hoşgörü hatta şımartma sebebiyle disiplin sorunları gibi dezavan­tajlar yaşanabilmektedir.

 Bu yüzden imkan varsa 0-3 yaş döneminde çocuğa annenin bakması, duygusal anlamda çocuğun doygunluğa ulaşması, yeterli ilgi ve sevgiyle sağ­lıklı büyümesi, ihtiyaç anında annesinin yanında olması çocuğun psikolojisi açısından en uygun seçenektir.

Ancak bakıcı veya kreş seçeneği mecburi görünüyorsa bu konu­da gerekli tedbirlerin alınması ortaya çıkacak muhtemel sorunları aza indirgeyecektir.

 Çocuk anaokuluna neden gitmeli?

0-3 yaş döneminde çocuk aileden anne-babadan model olarak alacağı bazı özellikleri alır, belli bir olgunluğa ulaşır.

Aile içinde, ev ortamında çocuğu eğitme adına imkanlar ne kadar çok olursa olsun, zamanla çocuğun kendi ya­şıtları ile sosyal ortamlara açılmaya ihtiyacı vardır.

Bu ih­tiyacı gideren kurumlar anaokullarıdır. Çalışan annelerin çocukları bu tür ortamlarla daha erken tanışmaktadırlar.